Endüstri 4.0 dan Toplum 5.0 a doğru hızlı entegrasyon

Endüstri 4.0’ dan Toplum 5.0’a

Almanların önderlik ettiği ve Endüstri 4.0 (ve devamı Endüstri 5,0) dediğimiz, kısmen de olsa hemen herkesin fikir sahibi olduğu durum aslında kendi başına yeterli olmayacak gibi görünüyor ve hatta mevcut sosyal düzeni darmadağın edecek bir sisteme ve dünyanın tam bir terör dünyası haline geleceği, insanın kendi hemcinsini yok etmek için son aşamasında olduğu gerçek bir risk.

Bunun önlenmesi ve endüstri 4.0 ın, insan varlığının devamı için, iyi bir dünya oluşturmak için, daha insanca yaşamak için endüstri 4.0 ı, Toplum 5.0 (Society 5.0) ile desteklenme zorunluluğu var.

Endüstri 4.0 temellerinin atıldığı şu zamanlarda, üretim avantajların yanında birçok bireysel (istihdam, kazanç) ve toplumsal (güvenlik) endişeleri de beraberinde getiriyor. Endüstrinin ve üretimin hızla, insana ihtiyacı yok etmesi sonucunda özellikle mavi yaka ve emek yoğun işlerde ve ara beyaz yakalılarda işsizlik önemli bir risk taşıyor. Endüstri 4.0 ve devamı zor, ağır ve tehlikeli işleri başka formlarda evirerek kolaylaştırıyor ve insanı daha sosyal, medeni, ve bilgi toplumu haline getirmeyi kolaylaştırıyor. Bu da daha refah bir hayatı önümüze sunabiliyor. Bu sayede yaşayarak medeniyeti, sosyalleşmeyi, ekonomik kalkınmayı ve daha refah yaşamı tetikliyor. Ancak bu duruma adaptasyonda zorlananlar da farklı toplumsal sorunlarla karşımıza çıkma riskini oluşturuyor. Özellikle bu durum mesleklerin evrilmesi noktasında eğitimli ve kültürlü insanların dahi bu sürecin dışında kalması sonucu hangi durumda olacakları ciddi bir tehdit. Örneğin konvensiyonel anlamda doktor ve avukatlık meslekleri de bu tehdidin bir parçası. Zira bilindiği gibi tıp alanında büyük oranda eskiden doktorların yaptığı işler artık onlara ihtiyaç duyulmadan yapılabiliyor. Avukatlık da benzer durumda. Detaylı bir yazılım sayesinde avukat veya hakime ihtiyaç duymadan mevcut kanunlar çerçevesinde haklı/ haksız kişiler bilgisayar sayesinde belirlenebiliyor, bu örnekleri çoğaltmamız mümkün.

Aslında teknolojiyi ve inovasyonu dünyaya hediye eden, dünyayı üstün teknolojilere tanıştıran buna rağmen Endüstri 4.0 devrimiyle pek yan yana anılmayan Japonya, 2017 yılında Almanya’daki teknoloji fuarlarından CeBIT’in partner ülkesiydi. Bu fuarda Toplum 5.0 felsefesini tanıtan Japonya başbakanı Shinzo Abe, bu felsefeyi “Teknoloji toplumlar tarafından bir tehdit olarak değil, bir yardımcı olarak algılanmalı.” inancıyla oluşturulduğunu anlattı. Japon Ekonomik Organizasyonlar Federasyonunun (Keidanren) hazırladığı çalışma, modern insanın doğuşundan bugüne kadar olan süreci anlatırken toplum süreçlerini ilk günden bugüne kadar 5 e ayırıyor.

1.Avcı, Toplayıcı (Göçebe) Toplum,

2.Tarım (Yerleşik) Toplumu,

3.Endüstriyel Toplum,

4.Bilgi (Modern) Toplumu

5.Akıllı (Dijital-postmodern) Toplum (Toplum 5.0) olarak beşe ayırıyor.

Bu süreç bireyin olgunlaşma hızı kadar toplumun da olgunlaşma hızının gerekliliği önemliydi. Avrupa, ortaçağ vahşetinin pençesinden kurtulması için modern bireylerin modern topluma dönüşmesi sayesinde olmuştur.

Fransız sosyolog Michell Foucault 'un ‘’toplum mu bireyi yoksa birey mi toplumu üretir’’ aşamasında Endüstri mi toplumu yönlendirecek yoksa toplum mu endüstriyi üretecek bunun kararını vermemiz gerekiyor. Geçen yıl izlediğim ‘’Ghost in the shell’’ filmi müthiş bir endüstriyel vücut ile doğal zeka kombinasyonunu işlemiş, çok güzel bir film, önemle tavsiye ederim.

Yapılan sosyolojik çalışmalarda toplumun bireyi ürettiğini anlıyoruz. Öyle ki bilgi de toplumun şekillenmesinde önemli bir etkidir. Carl Marx’a göre toplumun temel yapısını ekonomi oluşturur. Durum böyle olunca sosyal tabakalaşma ve statü durumu ortaya çıkıyor. Emile Durkheim ise ''kültürel yapılar toplumun oluşumunda etkili'' derken aslında tüm dünya toplumlarında ortak kültürün oluşturulmasının önemini işaret ediyor. 2 düşünüre göre kombinasyon yaptığımızda ekonomi ve kültürel yapının toplumun şekillendirilmesinde en önemli 2 etmenin olduğunu söyleyebiliriz.

Endüstri 4.0 ın (ve hatta 5.0) toplumsal fayda – toplumsal barış sağlayabilmesi için Toplum 5.0 sistemi ile mutlaka entegre vaziyette çalıştırılabilmesi insanoğlu için zorunluluktur.

Toplum 5.0 felsefesi aşağıdaki gibi bazı hedeflerin uygulanması sonrası geçerli olabilecektir, bunlar;

•          Yaşlanan dünya nüfusuna karşı yeni çözümler geliştirmek

•          Sanal dünya ile gerçek dünyanın beraber işler hale getirilmesi

•          Toplumun çıkarları gözetilerek faydalanılması

•          Çevre kirliliği ve doğal afetler için çözüm yolları üretilmesi

Japonya Ekonomi Organizasyonlar federasyonu Keidanren e göre, Toplum 5.0 sistemi önünde 5 önemli sorun var;

•          Hukuk sistemindeki yetersizlikler ve değişen dünya sorunlarına çözüm bulabilecek yaşayan bir hukuk düzenine sahip olmak,

•          Nesnelerin dijitalleşmesindeki bilimsel boşluklar

•          Yetersiz ve Kalifiye personel eksikliği

•          Sosyo-politik önyargılar

•          Toplumsal direnç (mahalle baskısı)

Keidanren, bu sorunları yok edilebilmesi için tüm dünya toplumlarının ortak hareketle eğitim (ortalama bir eğitim) sürecinde olma zorunluluğu ve bunu yaparken de mobil sektör desteği ve dijital platformların daha yüksek kullanım alanlarıyla tüm dünya vatandaşlarına ulaştırılması ile olacağı hususunda çözüm önerileri sunuyor.

Almanya’daki Cebit Fuarı’nda özellikle üzerinde durulan konu; Japon işletmeler, akıllı fabrikaların, akıllı bir toplum oluşturmak için endüstriyel teknolojileri kullanarak sistemi devam ettirebilecekler aksi durumda kaotik bir dünya herkes için kaçınılmaz olacaktır.

Endüstride robot kullanımı; 
     Güney Kore’de 234 robot / 10,000 işçi, 
     Japonya’da 211 robot / 10.000 işçi, 
     Almanya 161 robot / 10.000 işçi. 

Bu oranlar, dünyadaki endüstri devlerini “Endüstri 4.0” doğru hızla itiyor. Japonya’nın bu ivme ile devam etmesi durumunda “Toplum 5.0” vizyonuna hızlı bir şekilde ulaşması aşikar.

Umarım tüm dünya, Almanların teknolojik-mekanik devrimlerini Japon anlayışıyla uygulama fırsatına kavuşur. Aksi dünya için bir yok oluş sürecine girer.

Sevgiyle Kalın.

Endüstri 4.0 dan Toplum 5.0 a doğru...